Bitcoin başta olmak üzere kripto paraların arka planında blok zinciri (blockchain) veri tabanları yer almaktadır. Blok zinciri kullanılan bir veri tabanının en önemli özelliklerden biri merkeziyetçi olmayan dağınık bir yapıya sahip olmasıdır yani blok zinciri üzerinde yapılan tüm işlemler tüm kullanıcılar tarafından kayıt edilir ve geçmişe yönelik düzeltilmesi mümkün değildir.
Bitcoin nasıl üretilir?
Her bitcoin blok yapısının içerisine veri yazılması için hash algoritması karmaşık matematiksel denklem çözer. Bu yapı baştan tanımlanmıştır ve değiştirilemez şekilde kullanıma açılır.
Her işlem çözümünde 50 bitcoin üretilir ve işlemi çözen kullanıcıya (miner) ödül olarak verilir. Ödülün amacı kullanıcı çekmektir.
Yazılım içeriğinde her 210bin blokta verilen ödül miktarı yarıya düşeceği tanımlanmıştır. 2021 yılında 25BTC ödül verilmektedir.
Blok sayısı arttıkça yeni blok için gereken işlem gücü (hash gücü) artmakta ve tek bir minerın tüm bloğu tamamlaması imkânsız hale gelmektedir bu yüzden minerlar merkezi bir havuz sisteminde (pool) birleşip beraber üretip ödülü de bölüşmektedir.
Bitcoin üretmek için bilgisayarları kullanmak güçsüz kalmakta bu sepeble sadece bitcoin üretmek için cihazlar üretilmektedir (ASIC). Bitcoin üretmek isteyenler bu makinalardan alıp makinenin elektrik tüketimini bitcoine çevirmektedir.
Peki bu bitcoin üretmek için harcanana güç ne kadar?
İşlem gücü hash ve birimi saniyedir.
TH/s (TeraHash)= Saniyede 1 trilyon işlem
PH/s (PetaHash)= Saniyede 1000 milyar işlem
EH/s (ExaHash)= Saniyede 1000000 milyar (1 kentrilyon) işlem
8 Şubat 2021 de 151.8EH/s ye ulaşan bir işlem gücü bitcoin ağında kullanılmaktadır.
Bu işlem gücünü üretmek için kullanılan ASIC makinalar sadece bitcoin kazımına yarayıp karşılığında ısı üretip enerji harcamaktadır.
Biraz detaya inip kullanılan en verimli cihazlardan birinin detayına bakalım:
Antminer markasının S19 pro modelini hesaplama için kullanacağım. Piyasadaki en verimli cihazlardan olduğu için hesaplamalar iyimser olacaktır.
Antminer S19 pro hash gücü: 110TH/s
151.8 EH/s = 151800000TH/s güce ulaşmamız için gereken cihaz sayısı
151800000/110=1380000 cihaz
Bir cihazın elektrik tüketimi 3250W
Toplam tüketilene elektrik gücü: 1380000x3250 =4485000000W
Sıfırlardan kurtulup bakarsak 4485MWh tan fazla bir elektrik gücü sadece bitcoin madenciliği için harcanmaktadır.
8 şubat günü Tükiyede ortalama saatlik elketrik tüketimi 35035MWh tir. Yani aynı gün Türkiye’nin tükettiği elektriğin %12.8inden fazla elektrik tüketimi dünyada bitcoin üretimi için harcanmıştır. (https://seffaflik.epias.com.tr/transparency/tuketim/gerceklesen-tuketim/gercek-zamanli-tuketim.xhtml)
Tabiki bu hesaplar en verimli durum için; eğer hesapları daha gerçekçi ve bitcoin ağına bağlı miner cihazlara göre ayarlarsak bu rakam 3 katını geçerek yaklaşık Türkiye elektrik tüketiminin %40ını geçmektedir.
Hesaplamaları daha gerçekçi yaparsak
Cambridge üniversitesini sürekli izleyerek hesaplama yaptığı bitcin elektrik tüketimine linkten ulaşabilirsiniz: https://cbeci.org
Bitcoin ağı eğer ülke olsaydı yıllık elektrik tüketiminde dünyanın en fazla enerji harcayan 29. Ülkesi olurdu.